De afkorting WCAG hoor je vaak als het gaat over webtoegankelijkheid. Een website moet voldoen aan WCAG, bijvoorbeeld. Maar wat betekent die afkorting eigenlijk? En waar bestaat WCAG uit? We leggen het hier uit.
Inhoudsopgave
W3C, WAI en WCAG
De Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) zijn geschreven en worden onderhouden door de werkgroep Web Accessibility Initiative (WAI) van het World Wide Web Consortium (W3C). Zo, drie afkortingen in één klap.
Het World Wide Web Consortium is een organisatie die de standaarden op het web ontwerpt. Specificaties voor bijvoorbeeld HTML, de code waarin websites worden weergegeven.
De werkgroep WAI van de W3C heeft de richtlijnen opgeschreven waaraan een toegankelijke website moet voldoen. De reikwijdte omvat websites, apps en webapps.
Hoe zit WCAG in elkaar?
WCAG bestaat uit 4 basisprincipes, elk basisprincipe heeft een aantal richtlijnen en elke richtlijn een aantal succescriteria. Er zijn 3 verschillende niveaus van toegankelijkheid:
- A = basis
- AA = goed, dit is ook de wereldwijde standaard
- AAA = uitstekend, voor speciale software
En dan is er nog een versienummer.
In Nederland volgen we de wereldwijde richtlijnen voor webtoegankelijkheid: de Web Content Accessibility Guidelines, versie 2.1, niveau AA, oftewel WCAG 2.1 AA.
Sinds 5 oktober 2023 is versie 2.2 het aanbevolen versienummer vanuit het W3C. Bij Level Level houden wij WCAG 2.2 AA als de standaard.
De richtlijnen zijn gebaseerd op 4 principes.
- Waarneembaar: Is alle content voor iedereen beschikbaar?
- Bedienbaar: Is alle functionaliteit voor iedereen bruikbaar?
- Begrijpelijk: Is de functionaliteit en inhoud voor iedereen begrijpelijk?
- Robuust: Werkt het webproject op elk apparaat, nu en in de toekomst?
Richtlijnen beschrijven de basisdoelen van de principes.
Bijvoorbeeld:
Richtlijn 1.3 Aanpasbaar: Lever tekstalternatieven voor alle niet-tekstuele content, zodat die veranderd kan worden in andere vormen die mensen nodig hebben, zoals grote letters, braille, spraak, symbolen of eenvoudigere taal.
Met andere woorden: Voeg een alternatieve tekst toe aan afbeeldingen zodat gebruikers die blind zijn ook weten wat erop staat.
Om die richtlijnen te kunnen toetsen heeft de WAI succescriteria opgesteld. De succescriteria geven dus aan hoe voor de richtlijnen te testen. Per succescriterium is ook aangegeven tot welk niveau deze behoort.
Let wel: Om te voldoen aan WCAG AA, moeten ook alle succescriteria van niveau A in orde zijn.
Op de overzichtelijke pagina ‘How to Meet WCAG (Quick Reference)‘ kun je de richtlijnen filteren op WCAG-versie en -niveau, zodat je alleen de criteria ziet die voor jou relevant zijn.
De Nederlandse officiële versie van WCAG staat op: Richtlijnen voor Toegankelijkheid van Webcontent (WCAG) 2.1.
Hoe werkt WCAG nu in de praktijk?
We spitten 1 succescriterium voor je uit:
Principe 1. Waarneembaar heeft een richtlijn 1.3 Aanpasbaar met als succescriterium 1.3.4 Weergavestand.
1.3.4 Weergavestand – Niveau AA: De inhoud beperkt de weergave en bediening niet tot een enkele presentatie-oriëntatie, zoals staand of liggend, tenzij een specifieke presentatie-oriëntatie essentieel is.
Dit is belangrijk voor mensen met een motorische beperking die bijvoorbeeld hun tablet in liggende stand hebben vastgezet op hun rolstoel. Als de website die ze bezoeken alleen in portret-modus (staand) wordt weergegeven, kan de bezoeker de inhoud niet goed lezen.
Technieken
Een techniek is een manier om aan een succescriterium te voldoen.
Let op: een techniek is op zich geen succescriterium. Soms zijn er meerdere manieren om aan een criterium te voldoen; sommige zijn misschien beter geschikt voor jouw werk dan andere. Lees dus goed of de techniek voor jouw toepassing geschikt is wanneer je deze wilt toepassen. Misschien kom je zelf wel op een betere oplossing.
Een goede techniek voor 1.3.4 Weergavestand – Niveau AA is bijvoorbeeld: Gebruik CSS (code in een stylesheet) om zowel liggend als staand een goede weergave te krijgen.
Afkeuringen
Om te kunnen testen of aan een succescriterium wordt voldaan, worden er ook voorbeelden van foute oplossingen gegeven. De zogenaamde “Failures“.
Een voorbeeld van een afkeuring voor succescriterium 1.3.4 Weergavestand is:
F97: Fout vanwege vergrendelen van de oriëntatie in liggende of staande weergave.
Op de pagina die aan deze afkeuring is gewijd, staat een beschrijving, een waarom, voorbeelden en een testprocedure.
De voor de hand liggende test is om te controleren of de oriëntatie aanpast wanneer de oriëntatie van het apparaat verandert is: draai je tablet of smartphone en kijk of de weergave meedraait.
Als dat niet het geval is, wordt het als een fout beschouwd en voldoet de webpagina niet aan het succescriterium 1.3.4.
Wetgeving die gebruik maakt van de WCAG richtlijnen
In Nederland moeten overheidswebsites voldoen aan WCAG 2.1 AA, zoals beschreven in het Besluit digitale toegankelijkheid overheid. Momenteel is de wetgeving nog niet aangepast naar WCAG 2.2.
Voldoet een website volledig aan deze richtlijnen, dan krijgt het een “A-status”. Je kunt de status van een overheidswebsite opzoeken in het Dashboard DigiToegankelijk. Websites met een A, B of C status voldoen aan de wet.
In juni 2025 moeten ook websites die diensten en producten leveren voldoen aan de WCAG richtlijnen. Dan gaat de European Accessibility Act gelden in Nederland. Moet jouw webwinkel toegankelijk zijn? Caitlin de Rooij heeft het uitgezocht: European Accessibility Act, is deze wet ook van toepassing op mijn webwinkel?
Precies weten wat jij moet doen voor de European Accessibility Act?
In ons handboek ‘Bouwen aan een digitaal toegankelijke organisatie’ lees je exact wat je nodig hebt om klaar te zijn voor 2025.
✓ Wetgeving en richtlijnen.
✓ Wat digitale toegankelijkheid je oplevert.
✓ Naar een toegankelijke organisatie in 6 stappen.
✓ 10 punten om direct actie op te ondernemen.
Gerelateerde content
Vertel ons meer over je plannen en ambities!
We zijn klaar om jouw online uitdaging op te pakken.