Toegankelijkheid van vrijwel alle zorgsites schiet tekort voor blinden en doven.

Veel zorgsites zijn nog steeds slecht te gebruiken voor blinden, slechtzienden en doven. Terwijl de wetgeving de organisaties sinds een jaar verplicht om de website toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. Uit onderzoek van Stichting Accessibility blijkt dat er weinig is veranderd. “Erger nog, bij veel zorginstellingen staat het nog niet eens op de agenda”, zegt Monique van der Heijden van die organisatie.

Onderzoek

Stichting Accessibility heeft onderzoek gedaan onder ruim 8600 websites in de zorg: “Uit technisch onderzoek bleek dat geen enkele website volledig toegankelijk is, en uit kwalitatief onderzoek is gebleken dat digitale toegankelijkheid voor het merendeel van de zorgverleners nog een onbekend begrip is. En dat terwijl er steeds meer zelfredzaamheid van patiënten wordt verwacht als het gaat om e-health, het elektronisch patiëntendossier en zelfstandig online zorgafspraken maken.”

Toegankelijke websites

Toegankelijkheid voor iedereen betekent dat mensen met een beperking ‘gewoon’ gebruik kunnen maken van een website. Dit noemen we ook wel web accessibility. Mensen met een beperking maken vaak gebruik van hulpapparatuur om de computer te bedienen. Deze hulpmiddelen zijn afhankelijk van de manier waarop een website is gebouwd. Wij als ‘makers van het internet’ spelen hier een belangrijke rol in. Technisch is het goed mogelijk om websites toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. Dit zien wij als onze plicht en hebben we binnen Level Level inmiddels tot standaard verheven.

Vanuit de ‘Wet gelijke behandeling op grond van handicap en chronische ziekte’ zijn overheidsinstanties verplicht om digitale platformen toegankelijk te maken.

Voorbeelden

Naar aanleiding van het onderzoek en het NOS artikel gingen wij zelf ook op veldonderzoek en analyseerden verschillende Nederlandse zorgsites. In de praktijk komen mensen met een beperking online veel verschillende obstakels tegen. “Zo zijn websites die enkel met een muis kunnen worden bediend een grote drempel voor met name blinden en slechtzienden. Een ander struikelblok is de afwezigheid van ondertiteling bij video’s voor mensen met een auditieve beperking.”

Schaalbare content

Voor slechtzienden is het handig dat zij zelf invloed hebben op de tekstgrootte en door middel van browser functies de tekst op een prettig formaat kunnen zetten. Kaders moeten meeschalen met de tekst, zodat de tekst niet onleesbaar wordt wanneer je inzoomt.

Door middel van oplossing als flex-grow, en het loslaten van vaste hoogtes/breedtes kun je zorgen dat op elk tekstformaat de inhoud van je site correct getoond wordt.

Toetsenbordnavigatie

Het is belangrijk dat interactieve elementen, zoals formulieren en links, volledig met een toetsenbord of spraakbesturing te benaderen zijn. Tijdens onze analyse zijn we een Angular App tegengekomen die voor het kiezen van een zorgverzekering klik-events op div-elementen gebruikt. Nadeel hiervan is dat een div-element geen toetsenbord-toegankelijkheid kent, waardoor het formulier niet in te vullen is voor mensen die geen muis kunnen gebruiken.

Mozilla richtlijnen zeggen hierover:

Zorg dat alle interactieve onderdelen bestaan uit html-elementen die uit zichzelf al accessible zijn (zoals <button>, <a> of <input>. In de gevallen dat dit niet mogelijk is, zorg dan dat alle mogelijkheden voor interactie afgevangen zijn, door middel van de onclick en onKeyPress parameters.

Contrast

Zorg voor voldoende contrast in de website. De WCAG 2.0 specificatie geeft duidelijke richtlijnen voor het gewenste contrast om websites toegankelijk te maken.

Er zijn online tools die helpen bij het analyseren van contrast problemen zoals https://snook.ca/ en de lighthouse-accessibility check die in Google Chrome zit ingebouwd.

Hoewel wij fan zijn van personaliseren, is het toevoegen van ‘hoog contrast’ optie in een menu wat ons betreft een drempel.

De eerste ervaring voor een bezoeker is belangrijk en het is jammer als deze wordt bepaald door het zoeken naar (misschien niet bestaande) hoog contrast optie. Wij geloven sterk in ‘Accessibility by default’.

Moeilijke interacties zonder goede fallback

In sommige gevallen is het lastig om een designconcept of interactie goed te vertalen naar een interactie die vanzelfsprekend is voor slechtzienden of blinden. Wij kwamen deze kaart tegen, voor de meeste mensen een prima werkend concept. Helaas voor iemand die niet direct op de juiste locatie kan klikken onbruikbaar.

In dit soort gevallen is het noodzakelijk om dezelfde informatie op meerdere manieren toegankelijk te maken. Zorg dat de fallback ook goed werkt in dit soort situaties.

De zoekfunctie van een site kan vaak uitkomst bieden om toch alle informatie voor iedereen direct toegankelijk te maken. Geef dus wat extra aandacht aan de interface en resultaten die op je site terugkomen.

Verduidelijken huidige interactie

Duidelijke active-states, voldoende wijziging:

Gebruik niet alleen kleur voor active-states, maar verander bijvoorbeeld ook het silhouet:

Sites die het prima doen

Tijdens onze analyse zijn we ook zeker sites van zorgverleners tegengekomen die overduidelijk aandacht hebben besteed aan het toegankelijk maken. Hoewel we niet alle interacties hebben kunnen testen zie je dat accessibility een belangrijk aspect is geweest tijdens het ontwikkelen van de sites. Knoppen en interacties zijn duidelijk, het contrast is goed en de websites zijn volledig zonder muis te gebruiken.

Ikazia ziekenhuis scoort goed qua web accessibility

Ook het Maasstad ziekenhuis is goed toegankelijk voor minder valide bezoekers.

Presentatie rapport digitale toegang tot de zorg

Alle resultaten van het onderzoek van Stichting Accessibility zijn gepubliceerd in het Rapport Monitor Zorg. Lees meer over het onderzoek op de website van Stichting Accessiblity en neem gelijk een kijkje in het rapport.