Het gebruik van Google Analytics ligt onder vuur. Voor sommigen inmiddels een draak om te analyseren, het is traag om te laden en een enorme inbreuk op onze privacy. En over dat laatste lijkt gelukkig steeds meer bewustwording te komen. Inmiddels wordt er op Europees niveau ingegrepen en wordt er steeds harder opgetreden om de privacy van burgers op het web te beschermen.
Er zijn een aantal wetten doorgevoerd die hier concreet op inhaken, bijvoorbeeld de Europese General Data Protection Regulation (GDPR). Lang dachten we dat het anonimiseren van de data in Google Analytics genoeg was om aan deze wetgeving te voldoen. Maar is dat wel zo? Want de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens (AP) waarschuwt nu voor een mogelijk verbod in Nederland. Zo concludeerde de Oostenrijkse privacytoezichthouder DSB begin dit jaar al dat Google Analytics in strijd is met de GDPR omdat IP-adressen en cookies gegevens van Europese gebruikers naar servers in de VS worden gestuurd. Deze uitspraak kan grote gevolgen hebben voor het gebruik van Google Analytics in heel Europa. Bij een verbod op Google Analytics is namelijk het anonimiseren van IP-adressen ook niet meer afdoende. Dit roept een aantal vragen op voor iedere site die van GA gebruik maakt.
Privacy by default
De GDPR is in 2018 ingevoerd om de privacy van Europese burgers beter te beschermen. In veel gevallen staat de online privacy namelijk haaks op het ‘gemak’ waarmee we bestaande ‘gratis’ tools en functionaliteiten inzetten. Voor veel marketeers lijkt privacy daarom in eerste instantie een grote bedreiging. Maar dat je voor dit soort diensten betaalt met persoonsgegevens, wordt vaak niet ter tafel gebracht. Een mogelijk verbod op Google Analytics zet de boel weer op scherp en helpt bij de bewustwording en het stapje voor stapje terug claimen van onze online privacy.
Google Analytics-alternatieven
Maar wat gaan we allemaal doen als Google Analytics verboden wordt? De AP heeft gezegd begin 2022 met een statement voor Nederlandse websites te komen aan de hand van de Oostenrijkse uitspraak. Als deze besluit Google Analytics te verbieden zullen veel bedrijven op zoek moeten gaan naar een nieuwe methode van dataverzameling. Wat zijn de alternatieven? En zijn we daar op voorbereid? Ben jij voorbereid?
SaaS (Software as a Service)
Fathom en Plausible zijn beiden relatief simpele alternatieven voor Google Analytics en beschikbaar vanaf 9 euro per maand. Ze zijn ontwikkeld met Privacy als fundament en als tegenreactie op het alsmaar ingewikkelder worden van Google Analytics. Ze zijn heel open over product development, verkoop en de uitdagingen waar ze tegenaan lopen. Ze voldoen volledig aan de Europese privacyregelgeving. Ze verzamelen geen persoonsgegevens en maken geen gebruik van cookies. Het zijn dus SaaS (Software als een Service) oplossingen, net als Google Analytics, maar dan gehost op Europese servers. Daarnaast zijn het ‘lichte’ tools waardoor het ook de impact op je snelheid ook perfect blijft.
“Sinds kort werken wij bij SOMO met Pausible. Dat werkt als een zonnetje. De rapportages zijn veel overzichtelijker en de WordPress-plugin is erg stabiel. Ik ben erg tevreden en blij dat we voor een relatief klein maandbedrag een zeer privacy vriendelijke open source oplossing hebben gevonden.”
Self hosted
Matomo (voorheen Piwik) is een krachtige analysetool en speelt in op het beheersen van privacy en privacy gevoelige informatie. Het heeft geen optie om iets met de data te doen behalve in te kijken en er komen geen externe partijen bij. Bij Matomo host je de datagegevens zelf, hierdoor heb je zelf volledig controle over de data. Historische Google Analytics-data kunnen worden overgezet.
Wat past bij jouw platform?
Bovenstaande opties zijn ‘vriendelijkere’ alternatieven waar wij goede ervaring mee hebben, maar er zijn natuurlijk nog tal van andere opties. Dus waar moet je op letten bij een alternatief?
- Allereerst is het belangrijk dat je voor jouw website of platform goed in kaart brengt welke data je wil verzamelen, waarom en wat je met de data gaat doen? Zitten daar persoonsgegevens bij? Is de data van jou? En weet je zeker dat deze data in Europa blijft?
- Bepaal dan pas welke functies je zoekt in een analyse tool. Dit maakt het vaak een stuk simpelere en overzichtelijk. Wil je iets specifieks meten? Controleer of de gewenste oplossing die mogelijkheid biedt. Track en analyseer niet meer dan nodig.
- Pas dan kun je goed verschillende alternatieven vergelijken.
Ook zonder verbod een alternatief overwegen
Het is nog niet zeker dat Google Analytics daadwerkelijk verboden wordt. De Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens onderzoekt momenteel nog 2 klachten over het gebruik van Google Analytics in Nederland. En ook bij een verbod kan Google er nog voor kiezen om Analytics aan te passen. Maar mocht het zo ver komen, zorg dat je voorbereid bent. Ga op zoek naar een passend alternatief.
Ook zonder een verbod zou je een overstap naar een andere tool kunnen overwegen. Een ander belangrijk argument is namelijk de gebruiksvriendelijkheid van de tooling. Daarnaast kan het ook een ethische overweging zijn. In hoeverre willen we bijdragen aan de hoeveelheid macht die Google heeft doordat we standaard veel verschillende data doorsturen naar Google zonder hier kritisch over na te denken?
Zie deze mogelijke verandering dus als goede ontwikkeling en wees een voorbeeld. Het biedt de kans om weer eens kritisch na te denken over jouw rol en verantwoordelijkheid op het gebied van privacy. Welke gegevens heb jij als website eigenaar echt nodig? Daarnaast biedt de implementatie van een nieuw systeem vaak direct ook de kans om scherpe analyses te maken omdat er beter wordt nagedacht over wat je waarom wil tracken.
Interessante vragen waarover we graag met je in gesprek gaan.
Wij helpen je graag bij het selecteren en implementeren van de best passende tool voor jouw organisatie.
Disclaimer: Heel eerlijk; Ook wij gebruiken op het moment van schrijven nog steeds de geanonimiseerde versie van Google Analytics.
Gerelateerde content
Heb je een interessante aanvulling? Of wil je het hierover hebben?
Wij horen graag wat je te zeggen hebt.